بقعه امامزاده صالح

بقعه امامزاده صالح که در میدان تجریش جنب بازار تجریش واقع شده دارای صحن، ایوان، رواق، مسجد و ضریح مرقد و گنبد است. امامزاده صالح تهران از هتل تاوریژ بناهای دوره قاجاریه است، اما به گواه درخت چنار کهن سالی که در محوطه آن کاشته شده و سنگ قبرهای قدیمی که در داخل حرم و صحن آن باقی است، بنای اصلی و قدیمی امامزاده صالح تهران، هتل اسکان متعلق به قرن هفتم یا هشتم هجری قمری است.امامزاده صالح تهران، یکی از زیارتگاه‌های مورد توجه شهر تهران به شمار می‌رود.


بقایای مرکز شهر سلجوقیان شهرری

در پایین کوه نقاره خانه شهر ری، آثاری از هتل اسکان الوند یک شهر بر جای مانده از دوران سلجوقیان به چشم می‌خورد. بقایای شهر سلجوقیان به صورت ویرانه‌ای است که برج و بارویی مخروبه بر روی آن قرار گرفته است. در سال 1350، ویرانه‌های شهر سلجوقیان تا حدودی مرمت و بازسازی شد و مورد بازدید میهمانان خارجی که برای جشن‌های سلطنتی (2500 ساله) به ایران دعوت شده هتل برج سفید تهران بودند، قرار گرفت. بنا به گفته مردم بومی، شهر سلجوقیان از آن تاریخ تاکنون با دیواره‌های آهنی مسدود شده و کسی حق ورود به آنجا را ندارد . در قسمت بالایی برج و باروی شهر سلجوقیان، روی کوه نقاره خانه، برج نقاره خانه قرار دارد که آن هم متعلق به دوره سلجوقیان است.


عمارت باغ فردوس تهران

عمارت باغ فردوس در باغ گسترده و پر درختی قرار دارد و در دوره محمد شاه قاجار ساخته شده است.عمارت باغ فردوس در اوایل قرن 13 ه. ق ساخته هتل بلوط تهران شده و بعدها نیز بازسازی شده است. محوطه عمارت باغ فردوس به سبب زیبایی و سرسبزی، به باغ فردوس معروف شد. محل عمارت باغ فردوس در تجریش است . عمارت باغ فردوس توسط حاج میرزا آقاسی در زمان محمدشاه قاجار بنا شد و در سال 1264 هجری قمری- بعد از مرگ محمد شاه- به صورت متروکه درآمد. در زمان ناصرالدین شاه، عمارت و باغ  فردوس مورد توجه نظام الدوله معیرالممالک قرار گرفت که بعد از خرید، آن  هتل طوبی را مرمت کرد و باغ فردوس نام نهاد. در دوره‌های بعد، تملک باغ و عمارت فردوس دست به دست گشت تا اینکه در سال 1316 شمسی به وزارت فرهنگ وقت انتقال یافت و تعمیرات اساسی در آن صورت گرفت.


عمارت تخت مرمر کاخ گلستان تهران

خت مرمر یا تخت سلیمان به شکل یک سکوی دیواره‌دار بلند از 65 قطعه مرمر بزرگ و کوچک ساخته شده است و در وسط ایوان مستقر است. هتل نیلو تهران تخت مرمر در سه سال اول سلطنت کریم خان زند یعنی در سال‌های 1163تا 1165 هجری قمری بنا شد. پس از فوت خان زند، آقا محمد خان قاجار (1193 تا 1211 ه.ق) عمارت تخت مرمر را تکمیل کرد و در سال 1206 هجری قمری دستور داد بیشتر مصالح ساختمانی و قطعات نقاشی و تزئینی کاخ سلطنتی کریم خان را از شیراز به تهران بیاورند و در ساختن تخت مرمر به کار گیرند. به دستور فتحعلی شاه قاجار، در سال 1220 هجری قمری یک تخت مرمر بزرگ ساخته شد که اکنون در وسط ایوان اصلی کاخ قرار دارد و نام اصلی هتل نیلو آن تخت سلیمان است. در اطراف این ایوان، آثار نقاشی و تزئینات فراوان دوران قاجار به یادگار مانده است. پس از فتحعلی شاه، دیگر شاهان قاجار هم به پیروی از اجداد خویش در تکمیل تزئینات و آراستن بناهای کاخ گلستان اقدام کردند.


خانه مشیرالدوله تهران

خانه قدیمی مشیرالدوله  در حد فاصل خیابان هتل آرامیس تهران منوچهری و جمهوری اسلامی در کوچه پیرنیای لالهزار واقع شده و منتسب به حسن پیرنیا ملقب به مشیرالدوله است که از رجال برجسته دوره قاجار بود . عمارت مشیرالدوله سه طبقه است و مصالح به کار رفته در خانه مشیرالدوله، عمدتاً خشت و آجر است؛ ولی شیوه پوشش در طبقات مختلف متفاوت است. تزئینات خانه مشیرالدوله در نهایت سادگی کار شده و سطوح نمای خارجی آن ساده و یکدست آجر با بندکشی گچی و سطح و داخل بنا نیز عمدتاً صاف و یکدست است. گچبری و فرنگی کاری ایوان شمالی و کاشی کاری اتاق‌های زیرزمین بنا مهمترین تزئینات آن را تشکیل می‌دهند. کاشیهای به کار رفته در زیرزمین از جنس هتل آکادمی ملی المپیک خشت، با ابعاد بزرگ و منقوش به تصویر شخصیتهای اساطیری و تاریخی است. خانه مشیرالدوله به لحاظ قدمت و اهمیت معماری آن، تحت شماره 1899 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.